Door Johan Attema
Jan van der Veen is Schaakwoude, Schaakwoude is Jan van der Veen.
Begin jaren 70 propageerde Jan reeds het jeugdschaken in Gerkesklooster.
Toen Jan in 1976 onderwijzer werd in Damwâld en hier kwam te wonen, bleef hij aanvankelijk schaken in Gerkesklooster.
Andries Meijer, onze erevoorzitter, polste in 1978 Jan om samen met nog enkele andere schakers in Damwâld een schaakvereniging op te richten.
Belangrijk daarbij was dat kinderen, die schaakles kregen op de basisschool, later naar de schaakclub konden gaan.
Op donderdag 16 augustus 1979 werd in It Skûlplak de nieuwe schaakvereniging “Schaakwoude” opgericht.
Jan van der Veen werd secretaris.
Op de Fontein gaf Jan schaaklessen.
Hij deed dit met veel plezier, maar ook met een fikse dosis gedrevenheid, Jan toch wel eigen.
Er moest niet zo maar wat gespeeld worden, er moest geleerd worden, er moest gestreden worden.
Het is voor een aanzienlijk deel te danken aan de inspanningen van meester Van der Veen, dat talenten naar voren kwamen als Anno Steenberg, Eelke Wiersma, Folkert Visser, Sierd Nutma, Gert Jan Rauw en last but not least Sipke Ernst, welke inmiddels grootmeester is geworden.
Naast genoemde grootheden heeft Jan tientallen andere kinderen het schaken bijgebracht.
Vele malen deed de Fontein mee met de kampioenschappen voor basisscholen in Fryslân. En meestal met veel succes.
Jan was dan niet bij de borden weg te slaan.
En, lurkend aan zijn onafscheidelijke pijp, fanatieker dan zijn spelertjes zelf; volgens de concurrenten soms te fanatiek.
Na in 1985 kampioen van Fryslân te zijn geworden, wist het team van de Fontein in juni van dat jaar zelfs kampioen van heel Nederland te worden.
Jan sprak daar graag over.
Het was duidelijk één van de hoogtepunten in zijn schaakleven.
En hoe schaakte Jan zelf?
In de eerste 2 seizoenen van Schaakwoude werd Jan clubkampioen.
Daarna nimmer weer, hij zou later het onderspit delven tegen de jeugdige spelers, die hij zelf had opgeleid.
Jan had daar geen moeite mee.
Wanneer Jan in de gaten kreeg, dat er nieuwe inwoners in Damwâld kwamen, probeerde hij ze mee te krijgen naar It Skûlplak om lid te worden van Schaakwoude.
De nieuweling kreeg dan in een proefpotje Jan als tegenstander.
Jan bedacht dan allerlei manieren om toch maar niet te winnen.
Immers, de club moest groeien! En dat gebeurde!
Het troetelkind van Jan groeide uit tot één der grootste en nog belangrijker wellicht, tot één der beste clubs van Fryslân.
Jaren speelde Schaakwoude-1 in de landelijke competitie.
Jan van der Veen was 29 jaar secretaris van Schaakwoude.
Maar ook was hij medeorganisator van talloze jeugd- en seniorentoernooien. Hij was tevens lange tijd medeorganisator van de schaakkampioenschappen voor het basisonderwijs in Fryslân.
Bij de start van onze vereniging fungeerde hij ook enige jaren als competitieleider.
Vele jaren was Jan redactielid van ons clubblad “Schaken in Damwoude”.
Hij wist alles, ook al omdat hij alles bewaarde, wat ooit nog eens van pas zou kunnen komen.
Toen in september 2008 Germ Westra besloot te stoppen met het voorzitterschap van Schaakwoude, werd Jan voorzitter van de vereniging, een voor de hand liggende stap.
In het seizoen 2011-2012 schaakte Jan steeds minder.
Merkwaardig voor deze schaakfanaat. Hij maakte zich zorgen.
In de herfst van 2012 werd dit nog duidelijker.
Later werd Jan opgenomen in De Sionsberg en vervolgens in Groningen.
Daar overleed onze actieve, eigenzinnige, maar ook sympathieke schaakvriend.
De allerlêste set hat Jan dien, de libbenspartij is dien.
Schaakwoude hat in protte oan Jan van der Veen te danken.